17.05.2003 ж. ҚР Президентінің нұсқауы бойынша 2003-2015 жж. Қазақстан Республикасыныңиндустриалды — инновациялық стратегиясы бекітілді. Оның жүзеге асуы 3 кезеңнен өтеді (2003-2005жж., 2006-2010жж., 2011-2015жж.).

Стратегияның мақсаты–шикізат бағыттылығының кетуіне көмектесетін, ұзақ мерзімді жоспардан сервисті-технологиялық экономикаға көшу кезінде жасалатын жағдайлар, экономика саласын диверсификациялау жолымен арқылы елдің тұрақты дамуына жетуі.

Қазақстан Республикасыныңиндустриалды-инновациялық стратегиясының жүзеге асырылуы үшін, зерттеумен, өңдеумен және инновациялық жобалардың қаржыландыруымен шұғылданатын арнайы институттар ашылды. Олар кәсіпкерлік инкубаторлар, технопарктер, түрлі ел аймақтарында ашылған инновациялық инфрақұрылымның элементтері. Өнеркәсіп және сауда министірлігі  инжиниринг және технологиялар трансферт орталығын ашты. Олар, бәсеке қабілетті бағыттардың және келешекте тиімді жобаларды әрі қарай жылжуымен шұғылданады сонымен қатар мүдделес инвесторлардың іздеуімен айналысады.

Тағы да жаңа бір институт ашылды- маркетингтік және аналитикалық зерттеулердің орталығы. Олар отандық өндірістің бәсеке артықшылықтарын анықтауға мүмкіндік беретін стратегиялық зерттеулермен шұғылданады.

Индустриалды — инновациялық стратегиясының жүзеге асырылуы үшін институттардың даму жүйесін капиталдандырды: Инвестициялық қор, Ұлттық инновациялық қор, Қазақстан даму банкі, Экспорттың сақтандыру бірлестігі. Инвестициялық қордың мақсаты–қазақстандық компаниялардың ашылуына көмектесу. Олардың капитал үлесінде қатысуы арқылы, өндірілетін тауарлар биік қосылған құнымен шығару. Қордың артында венчурлы кәсіпкерліктің инновациялары даму мен енгізу функциялары бекітілген. Оның мақсатына Қазақстанның кіші және орта кәсіпорындарына ақша қаражатын тартуы, жалмен және займдардың алу операцияларының қаржыландыруы, сонымен қатар техникалық көмек көрсетулер кіреді.      2006 ж. бастап, барлық институттардың әрекеттерінің үйлестігіне арнап біріктірілген қор » Казына»  ашылды. Қазіргі уақытта барлық даму институттар «Самұрық-Қазына» ұлттық әлауқат қорына қосылды.

Стратегия, елде ғылым және инновация қызметін ынталандыру бағытымен мемлекеттік ғылыми және инновация саясатын белсенді түрде өткізуді болжамдайды. Қойылған мақсаттарға жетуіне, қаражат базарының дамуы және фискальды, антимонополияның, саясат инфраструктурасының әрі қарай дамуын болжамдайды.

Қазақстанда инновациялық жағдайды келесі талдау көрсетеді: 2007 ж. кәсіпорындардың инновациялық белсенділігі — 3,4 %  құрайды. Салыстыру үшін: инновациялық белсенді кәсіпорындардың үлесі  Қазақстанда 79985,9 млн.теңгені құрады, соның ішіне машиналар мен жабдықтаудың сатып алуына кеткен шығындар — 50,5%, зерттеу мен талдауға кеткен шығындардың саны- 17,1%, жаңа технологиялар барлығы — 2,3 %;  бұл инновациялық тәуелділіктердің тенденциясын экономика жағынан дамыған елдерге қарағанда артта түсті. Қазіргі кезде, Қазақстан дүниежүзілік нарығында ғылыми сыйымдылық өнімімен қатысуы өте төмен дәрежесімен сипатталады. Салыстыратын болсақ: Ресей 0,3- 0,5 %,  Европалық одақ елдері– 35%,  АҚШ- 25 %, Жапония – 11 %, Сингапур- 7%, Оңтүстік Корея- 4%, Қытай – 2%.

Экономикалық дамудың қазіргі кезеңінде, көптеген елдерде мемлекет инновациялық қызметке құқықтық, ұйымдық және қаражаттық түрде сүйеу көрсетеді. Қазақстан да сондай шаралар жасайды. Үкімет мемлекеттің инновациялық саясатын анықтап жүзеге асырады.

Мемлекеттік сүйеулерінің негізгі бағыты:

  • инновациялық қызметті ұйымдық және экономикалық жағдайларын жасау арқылы ынталандыруы;
  • инновациялық дамуының белсенді жолдарын анықтау;
  • инновациялық инфражүйесінің дамуы мен құрылуы;
  • инновацияларды жасау және еңгізу кезінде мемлекеттің міндетті түрде  қатысуы;
  • ұлттық инновациялардың сыртқы нарықтарға жылжуы;
  • инновациялық қызмет саласында халықаралық ынтымақтастық, технологиялардың трансфертін қоса арттыру.

Тағы рефераттар