Әлеуметтік жұмыстағы этикалық принциптердің халықаралық Декларация туралы қазақша реферат

Этикалық білім – әлеуметтік қызметкердің кәсіби қызметіндегі қажеттіліктердің бөлігі. Оның қызметке деген қабілеттілік клиентке үсынылған қызметтің сапасын доғарлату этикалық нормалармен сәйкес келеді.

МФСР Ассациясы мүшелерінің арасында және осы мемлекеттің әлеуметтік қызметкерлер арасында  этикалық проблемалар бойынша талқылау жүргізіліуде міндеттер қойылды. Келешекте этикалық принциптердің өндеуде негізгісі “әлеуметтік жұмыстың этикасы: принциптері және стандарттары” іске асырылады, олар екі құжаттан тұрады: “әлеуметтік жұмыстағы этикалық принциптердің халықаралық Декларациясы” және “Әлеуметтік қызметкердің халықаралық этикалық стандарттар”.

Осы құжаттарды әлеуметтік қызметкер маманына байланысты негізгі этикалық принциптер үсынылады. Олар басқа да саладағы өкілдер және әріптестермен, клиенттермен, рекомендация жүргізу. Құжаттар әрқашанда тұзетіледі және өзгерістерге ұшырайды.

МФСР этикалық принциптердің Декларациясы  қажет  деп мойындайды, мұнда әлеуметтік жұмыс процесте пайда болған, этикалық мәселелерді шешу кезінде жетекшілік ету керек.

Этикалық принциптердің халықаралық Декларациясының мақсаттары:

  1. Әлеуметтік жұмыстың негізгі принциптерінің жүйесін қалыптыстыру, бұл мәдени және әлеуметтік жағдайларды бейімдендіруге болады.
  2. Әлеуметтік жұмыс практикасында этикалық мәселенің пайда болуының салалары идентифитрлеу (төменде олар туралы облыстық мәселелері туралы айтылады).
  3. Этикалық мәселелерді шешуде әдістерін тандауда басқарушылық ету  (төменде олар “этикалық мәселелерді шешу әдістері” болып аталады).

Этикалық принциптердің халықаралық Декларациясы бекітіледі, яғни МФСР Ассация мүшелері және оларға кіретін әлеуметтік қызметкерлер құрамы принциптерді ұстанады.

МФСР дің болжауынша қызметтің практикалық процесінде этикалық проблемаларды шешу және ажырату басқа мүшелерге Ассация мүшелеріне көмектеседі.

Ұлттық Ассациясы осы принциптерді қабылдаумен қиындықтарды көретін, олар МФСР-дің атқарушы комитетке осы туралы ақпатар беру керек. Атқарушы комитет этикалық процесстердің Декларация Ассациясының ережелерін орындауға  жіктеуі мүмкін. Егер бұл жеткіліксіз болса, онда атқарушы комитет Федерацияда осындай ұйымдардың немесе оларды МФСР-ден шығаруға келесі қадам ретінде мүшелікті тоқтата алады.

Этикалық принциптердің халықаралық Декларациясын жариялауы керек. Бұл клиенттерге, қызметкерлерге, басқа да мамандардыңі өкілдеріне және қоғамдастықты толығымен күтуге мүмкіндік береді. Яғни әлеуметтік жұмыс этикалық принциптер негізінде қалыптасады.

Біз мойындаймыз, яғни Ассация мүшелері үшін этикалық стандарттардың жүйереді Декларациялау шындыққа сай келмейді, МФСР мүшелерінің мемлекеттерде басқарушылық мәдени, заңдылықтарда айырмашылығын есепке алады.

Әлеуметтік қызметкерлер адамның игілігіне қызмет етеді, келесі  принциптер негізінде жүргізіледі:

  1. Әрбір адам өзінің бірегейлігімен бағалы, яғни оны сыйлау керек және есепке алу қажет.
  2. Әрбір адам сол дәрежеге дейін, басқа адамның құқығын бұзылмағанға шейін іске асыруға құқығы бар және қоғамның жағдайы үшін өзінің ақшасын салуға міндетті.
  3. Әрбір қоғам оның формаларына тәуелсіз оның барлық мүшесіне максимум игіліктерді үсыну үшін функциялануы керек.
  4. Әлеуметтік қызметкер әлеуметтік әділеттілік принципін ұстанады.
  5. Әлеуметтік қызметкер өзінің дағдысын және білімдерін жеке адамдарға, топтарға, қауымға көмек көрсетуге бағыттау міндетті, сондақтан тұлға мен қоғам арасындағы конфликтілерді шешуге міндетті.
  6. Әлеуметтік қызметкерлерге әрбір адаға көмектеседі, яғни адам оған көмек және кеңес сұрап келген, жынысы, жасы, физикалық және ақыл-ой кемістігі, терінің түсі, тілі, саяси көзқарастық, сексуалдық бағдарлауға әділетті қарау.
  7. Әлеуметтік қызметкерлер БҰҰ-ның адамның құқығын қорғау Декларациясы және басқа да халықаралық конвенцияларға сәйкес тұлғалардың және топтардың негізгі адамзат құқығын қадірлейді.
  8. Әлеуметтік қызметкерлер жеке дербес құқығын, конфиденциальдық және өз жұмысында ақпараттың жауапкершілік қолдануында принципті сақтайды. Әлеуметтік қызметкерлер мойындалған конфиденциальдықты құрметтейді.
  9. Әлеуметтік қызметкерлер клиенттің игілігі үшін өздерінің клиентерімен тығыз байланыста жұмыс істейді. Клиенттер жұмысқа қатысуымен көтермелейді және әрекеттің ұсынған курстарының пайдасы және қауып қатері туралы ескертілуі керек.
  10. Әлеуметтік қызметкерлер әдетте күтеді, яғни клиенттер олармен бірге олардың өміріндегі  өзгерістерге бағытталған әрекеттің жоспарларын өндеу үшін өздеріне жауапкершілігті қабылдайды. Әлеуметтік қызметкерлер клиенттің сұрақтарын шешу кезіңде құқықтық еріксіз көңдіруді қабылдауда минимумға дейін түйістіру керек.
  11. Билік құрылымдары топтар, тұлғаларды тікелей немесе жанама қолдау әлеуметтік жұмыс сыйымсыздық.
  12. Әлеуметтік қызметкерлер әрекетінің этикалық ақтауды қабылдауды және қоғамды халықаралық  этикалық стандарттарға сәйкес ұстанады, олар  ұлттық ұйымдармен қабылданған.

Облыстарға этикалық мәселелер пайда болған жерде барлықтары  үшін мәдинетте және мемлекеттік басқаруда жалпы болмайды. Әрбір ұлттық Ассация маңызды сұрақтарды және және мәселелерді  орындау мақсатымен  дискуссия өткізуде мадақталынады, бұл берілген  үшін тән. Келесідей мәселелік облыстар кең тараған:

—       Әлеуметтік қызметкерлердің және клиенттердің өзі;

—       Жеке клиенттер және басқа адамдар;

—       Топтық клиенттер;

—       Мекеме жүйесі және топтық клиенттер;

—       Жүйелер (мекеме) бақылауды  және әлеуметтік қызметкерлер;

—       Кәсіби мамандардың әртүрлі топтары.

Әлеуметтік қызметкерлерді көмекші және бақылаушы реттерде өзі фактілерді әлеуметтік жұмыстың  осы екі аспекті арасында өзара  байланысын анықтауды талап етеді. Олардың нақтылығы және бір ізгіліктің болу кезінде мативтерден қашу мақсатында бағалықты таңдауға  енгізделген. Әлеуметтік қызметкерлер  мемлекет жағынан  басқару  рөлінде алға шығуды болжайды, бұл осы ролдердің және әлеуметтік жұмыстың негізгі этикалық принциптеріне сәйкес дәрежені іске асырудың этикалық сәттерді анықтауға міндеттейді.

Әлеуметтік қызметкердің конфиденциальдық міндеттер арасындағы  клиенттердің қызығушылығын қорғайды және тиімді және  рациональды  әрекет ету өатынастарын әлеуметтік  жұмыс салаларында ақпараттық технологияларды қолдану және кіріспемен байланысты мәселелер маңызды болады.

Мәселелерді және сұрақтарды  шешу әдістері:

  1. Әлеуметтік  қызметкерлердің әрекеттері  ұлттық Ассациялар мынандай жағдайда сұрақтарды шешуге міндеттейді, яғни этикалық мәселелер ұйымдар ішінде  колективтілік форумдарды қарастырылуы және шешілуі мүмкін. Осындай форумдар жеке әлеуметтік қызметкерлерді  атлқылау, анализдеу және ұжымдармен бірігуде этикалық проблемаларды қарастыруда талаптанады, бұл қарастырылған сұрақтарға қатысты. Осындай форумдарға толдықтыру бұл әлеуметтік қызметкерге  әріптестерінен және басқа да мамандардың кенесінен алуға мүмкіндік беруге ұсыну қажет. Этикалық анализдер және талқылаулар әрқашанда мәселелерді шешудің жаңа мүмкіндіктер қалыптастыру қажет.
  2.  Ассациация мүшелерінің талап етеді, яғни олар әр түрлі салаларға жұмыс үшін этикалық стандарттар қабылдаған немесе құрастырылған, әсіресе қиын этикалық принциптер әлемінің заңдастырылған жүйесінде конфиденциальдық болуы мүмкін.
  3. Этикалық  негізделген әлеуметтік жұмыстар практика шеңберінде әрекет үшін басшылық етеді  және салынады, Ассациация міндеттері ол этикалық мәселелерді қарастыру және анализде жеке әлеуметтік қызметкерге көмектесу болып табылады. Мынандай жағдайларда іске асады:
  4. Декларацияның басты принциптері;
  5. Әрекеттердің этикалық, моральдық және саяси контексі, бұл деген әрекет жүргізукезінде жағдайлардың жиынтығын құрайтың күш және бағалы анализдер;
  6. Әрекет мотивтері бұл мақсатты сезінудің жағдай денгейлерін қорғауды іске асыру, яғни өзінің қызмет процесінде әлеуметтік қызметкерлер жаулап алуы керек;
  7. Табиғи әрекет, бұл әрекеттің моральыдық мазмұндағы анализге көмек, мысалы, клиенттердің қатысуымен жетекшілік ету еркін әріптестің қарама қарсылықта мәжбүрлеуді қолдану және т.б.;
  8. Салдарлар, әрекеттің әр түрлі топтағы көрсетілуі мүмкін, салдардың анализ жолдарымен қысқа және ұзақ жоспарда барлық қатысушыларға әртүрлі тәсілдер әсер етеді;

Ассациация мүшелері осы облыстардағы зерттеушілер және этикалық сұрақтарды талдауға және қамтамасыз етуге жауап береді.
Тағы рефераттар