Болашақ фирмалары туралы қазақша реферат. Басқару жүйесін жетілдіру жолдары. Бюрократизациямен күрес бағыттарының бірі болып, ішкі ұйым қатынасының экономикалық бағытқа, мүмкін болған жағдацйда ауыстыруын айтады. Бұндай процесс бүкіл дүние жүзінде даму қарқынын алған. Сонымен қатар, Ресейде де.Оның негізгі идеясы- ұйымның әр бөлімшелерін бірін- бірі өткізу құқының берілуі. Сонымен қатар, әкімшілік ұйым ішіндегі өз өнімін нарықта тауар және қызметін өткізу, ал нарық бюрократияның ең басты жауы болып келеді.

Осыған байланысты, әкімшілік өлшемдердің коммерциялық және өз басы бар кең шаруашылыққа бөленген құрылысқа айналған бөлімшелердің мәртебесі өзгереді.

Дәстүрлі дайын өнім шығаратын бөлімшілер өзінің  бірлесуіне анысты таьыс орталығы деген статус алады.Өйткені олардың басты мақсатты ағымдағы табысты болып табылады.

Ал өз саласында стратегиялық жетістікте жетуді жүзеге асыру және болашақты жоғары табысқа жету мақсатында принципалды жаңа өнімді шығаруғма қолға алатын бөлімшілер инвестициялау орталығы статусын(дәрежесін,мәртебесін) алады.

Ұйымдар типтеріндегі жаңалықтар  ХХ ғасырдағыІІ-жартысында адамзат өзінің дамуына статысына өтті,яғни ақпараттың қоғамнаң құрылуы сатысы.20 – шы жылдарда индустралды  қоғамның ішінде дүниеге келген  ол40 – шы  жылдары етек жай басстиады,ол 50- жылдары ақпараттық экономиканың келгені және ақпараттың маңызды тауарға айналғаны  туралы  сөз бола бастады.80 – ші жылдарында басында  дамыған елдер бірінші сатыда болады.

Тоферлер»Үшінші толуын»атты кітабында жазған өркениеттің типологиясын сәйкес социотехнолгиялық төңкеріс бұл ақпараттың-кампютерлік төңкеріс,ал оған сәйкесөркениеттің түрі – ақпараттық қоғам.Жаңа қоғам құрылғанда  материалды өндіріс,өмірге көз қарас ,күнделікті өмір мен білім,көркемөнер мен мәдениет түбегейлі өзгереді.әрекеттің формасы ғана емес сонымен қатар оның мәні де өзгереді.Бұл жағдайда ақпараттың қоғам ұйымдарды  жобалауға,және ондағы жұмыстың бірлігі мен бөлуге қоятын талапттарын түсіну маңызды.Егер де ақпараттың қоғамға дейінгі қоғамда «әрбір адам бәрі білетіндей және қабілетті болатындай білуі қажет» деген қоғамда болса,ол ақпарттық ққоғамда әрбір адам басқалармен әрекеттескенде олардан тәуілсіз болатындай білуі және қабілетті болуы қажет»деген қағида жүреді.

80 жылдардың басынан дамыған елднрде ақпараттың қоғам әсерінен іскерлік өзгерістерге ұшырады.

Ұйымның ортатадн тыс»ақпараттық»дәрежесіне келесі  факторлар анықтайды.

—   Әр индивид,немесе ұйымдасқан топ әрқашан және әр жерде өзіне қажетті барлық ақпаратар авто мамандырылған байланыс жүиелері арқылы еркін ала алады.

—   әр индвид немесе  ұйымдасқан топ алдында  тұрған мәселелерді шешу үшін жаңа ақпараттың  технологины қолдана алады;

—   әр индвид ұйымдасқан  топ және  қоғам керекті ақпаратты өндіру  және қайта өндіру үшін қажетті техникалық құралдарға, инфақұрылымға  және әлеуметтік базаға ие.

Ақпараттанудың дамуы ұйымдардың  тұйықтығын бұзды және ұйымдарды тиімсіз қылды.Осының ең маңызды салдары болып  өндірушінің тұтынушыға едәуір  жақындасуы болып табылады.Ал бұл болса өз алдына өндірушінің тұтынушының  талаптарының өзгеруіне жылдамдық жауап қайтаруға оның қажеттілікттерін  одан бетер сапалы қамтамасыз ету мәжбур етеді. Нарықтағы тұтынушыларымен  ара қатынас пен өзара әрекеттестік күрт өсті.

Бәсекелестің  күрес жағдайындағы  қоғам құрайтын сыртқы ортаның жаңа талаптарына сай ұйымын тиі мді ұйымдастырған адам ғана жеңіп шыға алады.Кейінгі  кезде «ақпараттың» ортада жемісті жұмыс істейтін әр түрлі жаңа ұйымдар түрлері қарастырылып тұр.Олар (нарыққа және кәсіпкерлік типті ұйымдар бағытталған) ұйымдар

Эднократикалық ұйым.Болашақ ұйымдардың нысандарын бар ұйымдар ғылыми әдебиеттері эднократиялық деген атқа ие.Өйткені  олар стандартты емес және қиын қиын жұмыстарға,қиын анықталатын  тез өзгеретін құрылымдарға,биілікке қолданылады.Ол иерархиядағы орнына емес білім мен  қабілеттіне негізделген.

Эднократия – бұл санымен қатар басқару етілі де ұйымдастыру дизайні де.Оның ең басты  қасиеті өтежоғары  бағаланатын қызмет.(2)Басқарудағы тексеру мақсат қоғаммен қамтамасыз етіледі .Мақсатқа жету құралдарын  орандарын өздері таңдайды.Әр адамның өз іске жауап береді және кім жітістікке және марапатталады.Эднократиялық ұйымда индвид сырттан өте күшті  қысымды сездіреді,бірақ ол жұмыста  ортақтық сезімін  сездіретін топтың  жұмыстың арқасында жартылай әлсіретеді.

Эднократиялық орта идеясы әдетте  40 шы жылдары  мұны іске асыра бастаған  америкалық компютерлік фирмасының қоржысына салып жүр.Міне көп жылдар бойы  компания жұмысшыларын жұмыстан шығармады.Ол адам саны  аз бөлімшілерді сақтап отыр.Ал бұл өз алдына топтың жұмысына бейформалдық пен атмосфера  енгізуге көрсетеді.

Эднократиялық  ұйым ішінен жұмысшылар іс — әрекетінің еркіндігінің жоғары болуы тән,бірақ оның жоғары сатысы болып жұмыстың сапалы  істелінуіне мен алдына тұрған  қиыншылықтарды шешу қабілетті болып табылады.

Эднократиялық дизаинінің негізгі элементтері:

-кваторлықты, және тиімді ортақ жұмысты ,творчествалықты талап ететін жоғары және күрделі технологиялар саласында жұмыс

— жұмыстар  өзісінде жоғары квалификациясы сараптаушы болу керек,күрделі өндірістік операцияларды орындайды және бір – бірі мен өзара тиімді қатынас жасайды

— құрылым органикалық негзді және нақты анықтамаған,бей формал және горизонталь байланыстар тек алған.Иерархиялық құрылысы  әрдайым өзгеріп тұрады,көп менеджерлер  белгілі бір іске байланбаған,құрылымның  бөліктері  шағын көлемін сақтайды

— шешім қабылдау мен билік сарапттау біліміне негізделген,қаржылық қадағалау  жоғарыдан жүзеге асады

— марапаттау жүйесі сарапттау біліміне жұмысшының үлесіне, оның қызыметтілігіне және ортақ жұмысқа  қатысу дәріске сүйенеді

— Вертикаль  және горизонталь  қатынастыр бейформалды,көп  жағдайда мұндай ұйымның құрылысының схамасы жоқ

өзгереді.әрекеттің формасы ғана емес сонымен қатар оның мәні де   -бұл дизайн  кеңес беруші  — жаңвшыл,компютерлік  — электронды,медицина,кино — өндіріс  саласындағы ұйымға тиімдірек.

Эднократиялық ұйым құрылымы әдетте концерттілік форма схемасына сәйкес болады

Көп өлшемді ұйым.Алдында ұйымның  құрылуының екі өлшемді  немесе матрицамен моделі қарастырылды.Екі өлшем болып ресурстармен  нәтижелері болып табылады.Соларға сәйкес матрицалық ұйшықтар нысанындарының бір уақытта қосылуы жүреді.Матрицаның  ұйымның өзі түзу – функционалды және дивизионалды ұйымдардың камбинациясы болып табылады.Бірақ мұндай жағдайда матрициалдық  ұйымның  сыртында территориясы  нарық және тұтынушы сияқты  маңыздылары қалып қояды.

Міне осы үшінші кеңестікті қосқанда көп өлшемді ұйымдар пайда болады.

Бірінші рет бұл терминді 1974 жылы У.Гоггин «Доу Карпит» корпарацицяның құрылымын сипаттағанда пайдаланылған.

Көп өлшемді ұйымның негізгі  автономды жұмыс болып табылады, иОл мақсатты орындайды:

-өндірісттік іс — әрекетті қажетті шикізатпен қамтамасыз етеді.

— нақты тұтынушы, нарық немесе территория үшін өнім өндіру немесе қызмет көрсету

— нақты тұтынушыға қызмет көрсету,нақты, нарық ету  немесе даму,белгілі бір територия аумағында  операциялар орындау.

Орындалған жұмыстар жиынтығы бойынша мұндай автопоиялы  топтарға пайда орталығы статусы беріледі,ал жеке жағдайларда өз алдына компаниялар  болып табылады.

Бірақ екі жағдайларда да коперативттік салынады.

Кейбір мамандар  көп өлшемді ұйымдардың негізгі артықшылықтарына деп келесімді айтады:

—   Жұмысшылардың жобалаған кезде қолданылатын талаптар  өзгерту мақсатында ұйымдастырудың қайта қайта жүргізу  қажеттігінің жоқтығы;акценттер ұйым басшыларының ресурстар қайта бөлу жолымен өзгертілуі мүмкін.

—    бөлімшілерді құру,оларды жою немесе  мадификациялау басқа бөлімшелерге көп әсер тигізбейді, ұйымның  қанша көп бөліктітері» көп өлшемді» топпен қатынасса соншалықты  бұл бөліктердей аз әсер тигізеді.

—    ұйым басшылығының рөлі жетекші екенін отырып,құзыреттің  дилегерлеу үшін максималды қолайлы жағдай жасау.

—    Әр бір көп өлшемді құрылымның көрсеткіші болып табылатын пайданы есептеу біртұтас нақты реттелген және оңай өлшенетін өлшемдер қолдану.Ал бұл өз алдына бос жұмыс орандумен жаман бюракратиялық элекметінің туып алдын алады.Сонымен қатар  бизнестің даму қажетті шартты деп қарастырап пйда жетістіктің жалғыз өлшемі болмайды.Негізгі мақсатты көп өлшемді ұйымнаң және оның мөлшелері даму болып табылады.

Партисипативті ұйым.Көп өлшемдң көптеген артықшылықтарын қарамастан оның көмегінмен ұйымнның баолық  мөлшерін қанағаттандыру және оларды іс — әрекетіне сәйкес келетін құрылымды құру өте қиын.Кейбір мамандар бұл мәселені қатысты шешімдерге қабылдауға қатысу құқығын ұйымның мүлшеріне беруге шешуге болады деп есептеп жүр.

Соңғы анықтама принципалды болып табылады. және партисипативті ұйым деп аталатын басқаруда жұмысшылардың  қатысуы негізгі құрылған ұйымдарының  өзін — өзі басқару органдеры арқылы  ұйымның басқа жұмысшылары мен бөліктерінің  біліксіз қатысатын  айырмашылығы өте зор . Мұның мысалы болып бұрынғы КСРО – ның құру кезендегі кәсіпорындарында заң қалауы бойынша басқармадын  жоғары  қоймын және кәсіпорынды басқаруды демократияға алынған басшылықтың   сайлаушылығы мен еңбек коллектив кеңестік  құру болып табылады.

Партисипативті ұйымның негізгі болатын  басқаруды барлық деңгейде жұмысшылардың қатысуы шешімдерді қабылдауға тартуға меңзейді.Осылайша әрбір жоғарыдан ғана емес төменінен де қолдау табады.

Сипатталған жағдайларға ұйымнаң құрылымына демократиялық сипат береді.Билік ететін ұйымның әр едемы бірлескені тексеруге тәуелді.

Кәсіпкерлік ұйым.Соңғы он жылдықта іскерлік  ұйымдардың сыртқы ортасында өткен таптық және динамикалық өзгерістер,кәсіпкерлік атанған ерекше  тұрпатты ұйымдардың дамуына арқа болған
Тағы рефераттар