‘Биология, Экология, Медицина’ бөлімінің мұрағаты
Мемлекеттік бюджет қалыптасуындағы мемлекеттік баж
Мазмұны:
Кіріспе…….3
I бөлім.Салық жүйесінің мәні мен мазмұны….4-7
1.1.Салықтың түсінігі, ерекшеліктері және элементтері…..4-7
1.2 Салық жүйесінің түсінігі мен құрылупринциптері……8-12
1.3 Қазақстан Республикасының салық жүйесінің даму кезеңдері…..13-16
II бөлім.Мемлекеттік баждыңмәселелері….17-20
2.1.Сот шығындары туралы нормативтік қаулыда мемлекеттік баж…17-20
2.2.Мемлекеттік баждың бюджет кірістерінде үлесінкөрсету……21-24
III бөлім.Мемлекеттік бюджет қалыптасуындағы мемлекеттік баж…. 25-26
3.1.Мемлекеттік баж обьектілері……25-26
3.2.Мемлекеттік баж төлеуден босату…..27-31
3.3.Мемлекеттік бажды төлеу тәртібі……32-34
Қорытынды……35
Пайдаланған әдебиеттер……..36
Кіріспе
Нарықтық қатынастар жағдайында салық жүйесі экономиканы мемле- кеттік реттеудің негізгі қаржы-несие механизмі, ең маңызды реттеушілердің бірі болып табылады. Салық саясаты облысындағы негізгі бағыт — мемлекет пен салық төлеушілер арасындағы қатынастардың жаңа типін қалыптастыру басты негізде салық жүйесі арқылы жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі он жылдан астам уақыт бойы әрекет етуде және де осы уақытқа дейін қатаң сынаудың обьектісі болуын жалғастырып келеді. Еліміздің жеке салық қызметінің ұйымдасқан күніне бастағандығы он жыл ішінде біздің тәуелсіз мемлекетіміздің салық жүйесін қалыптастырып және оның, әрі қарай дамуына сәйкес біршама жұмыстар атқарылады.
Жалпы бұл курстық жұмыстың мақсаты – Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі мемлекеттік баждың мәнін ашу, оның бюджетке деген үлесін анықтау, қажеттілігін айқындау және оны жетілдіру жолдарын қарастыру. Осы мақсатқа сүйене отырып біз келесідей шаралар жиынын құрғанымыз жөн:
— салықтың маңызы мен мәнін ашу;
— Қазақстан Республиксында салық жүйесін зерттеу;
— мемлекеттік баждың құрылу негізін қарастыру;
— мемлекеттік баждың бюджеттік кірістердегі орнын бағалау;
— мемлекеттік баждың мәселелерін қарастыру.
Бірінші бөлімде, біз жалпы салық жүйесі түсінігін, салық салу ерекшеліктері, салық түрлерімен туралы ақпарат аламыз. Мемлекеттік бажды Қазақстан Республикасының салық жүйесінде ерекшелеп алғандықтан Қазақстан Республикасының салық жүйесіне зерттеу жүргіземіз.
Екінші бөлімде, мемлекеттік баждың қолдану саласын, обьектілерін, обьектілеріне байланысты төлеушілерін анықтаймыз. Оның әр салаға өзіндік ставкаларын қарастырамыз. Осы бөлімде мемлекеттік баждың толық мән мағынасы ашылады. Толық мемлекеттке қажеттілігін, бюджеттік кірістер арасындағы үлесін анықтау осы бөлім негізінде түп-тамырын жайғанын байқаймыз.
Ал үшінші бөлім мен екінші бөлімнің арасында тығыз байланысы болғандықтан, мұнда біз ең алдымен мемлекеттік баждың мәселелерін, толық Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі ролін анықтаймыз. Көрсеткіштерді салыстыра отырып өсу қарқынының коэффициентін есептеп аламыз.
курстық жұмыс / 36 бет
ҚР САЛЫҚ ЖҮЙЕСІНДЕГІ НЕГІЗГІ МӘСЕЛЕЛЕР ЖӘНЕ ЖАҢА САЛЫҚ КОДЕКСІ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ………3
1. Салық есебінің мәні мен маңызы
1.1 Салықтардың экономикалық мәні мен маңызы, атқаратын қызметтері…..5
1.2 ҚР Салық кодексіне енгізілген өзгерістер …..9
2. ҚР салық жүйесіндегі негізгі мәселелер және жаңа салық кодексі
2.1 ҚР Салық жүйесін жетілдірудің негізгі мәселелері…….17
2.2 Жаңа Салық Кодексінің артықшылықтары мен кемшіліктері……22
ҚОРЫТЫНДЫ…….29
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ……30
КІРІСПЕ
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық экономикалық қозғалысы мен саяси іс бағытына қарамастан ұлттық мемлекет әдістерінің негізгі көзі – ұлттық табысты қайта қайта бөлудің басты қаржылық инструменті, мемлекеттің кірістерін және бюджеттін әдістерін қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады
Мемлекет нарықтық қатынастарға көшумен байланысты біздің еліміздің экономикасында көптеген жаңа мәселелер мен қажеттіліктер пайда болды. Олар жаңа мамандар мен жаңа теориялық және тәжірибелік дисциплиналардың, соның ішінде салық салу жүйесін негіздеді.
Салық салу жүйесін жекелей алғанда, оны нарықтық қатынастардың жаңалықтарына жатқызуға болмайды, бірақ жаңалық болып тәуелсіз бақылаудың пайда болуы болады. Ол қоғамдық тәжірибелік қажеттілікті жүзеге асыруды – пайдаланушылар қызығушылығындағы экономикалық субьектілер ісі жөніндегі қаржылық ақпараттардың нақтылығын растауды қамтамассыз етеді.
Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір сүріп дамуының негізі болып табылады. Оны заңды және жеке тұлғалар белгілі бір мөлшерде, белгіленген мерзімде міндетті төлем ретінде мемлекетке төлейді.
Республикалық бюджеттің кіріс бөлімінің негізгі салық түсімдері болып корпаративтік табыс салығы мен қосымша құн салығы табылады. Республикалық бюджеттің 91% салық түсімдері қалыптастырады.
Осыдан салықтар республикалық бюджет қаражатының негізгі көзі деп айтуға болады. Себебі мемлекеттің бюджетінің едәуір бөлігін осы салықтардың түрі құрайды.
Мемлекет құрылымының өзгеруі, өркендеуі қашан да болса салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен бірге қалыптасады.
ҚР Президенті Н.Ә Назарбаевтың 2009 жылы 6 наурызда халыққа “Дағдарыстан жаңару мен дамуға” жолдауында салық салу мәселелерін де атап өткен. Негізгі салықтар бойынша ставкаларды әлдеқайда төмендеткен жаңа Салық кодексі іске қосылды.
Өткен жылмен салыстырғанда, корпоративтік табыс салығы биылғы жылдың өзінде үштен бірге төмендетіліп, 20 пайызды құрайды, ал 2011 жылы 15 пайыз болады. ҚҚС ставкасы 12 пайызға дейін төмендетілді. Әлеуметтік салық ставкасының регресті шкаласының орнына 11 пайыз көлеміндегі бірыңғай ставка енгізілді. Инвестицияларды жүзеге асыратын кәсіпорындар үшін салық преференциялары көзделген. Осының бәрі экономиканың шикізаттық емес секторын, шағын және орта кәсіпкерлікті дамытудың аса маңызды ынталандырғышының біріне айналды. Осы жоғарыда айтылған мәселелер тақырыптыңөзектілігін көрсетеді.
Курстық жұмыстың мақсаты — салық салудың экономикалық маңызын қарастырып, республикалық бюджетті қалыптастырудағы салықтардың рөлін анықтап талдау.
Курстық жұмыстың міндеті — ҚР салық жүйесінің мәнін, маңызын, атқаратын қызметтерін айқындап, қабылданған жаңа Салық Кодексінің артықшылықтары мен кемшіліктерін айқындау.
Курстық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
Бірінші бөлімде салықтардың экономикалық мәні мен маңызы, атқаратын қызметтері және қабылданған жаңа Салық Кодексінің өзгерістері қарастырылған.
Ал екінші бөлімде ҚР енгізілген салық кодексінің артықшылықтары мен кемшіліктері қарастырылды, оны жетілдіру жолдары көрсетілген.
Курстық жұмысты жазу барысында келесі ғалымдардың әдебиеттері қолданылды — Сұлтанов А., Ермекбаева Б.Ж, Крамаренка Т.Н, Комбарова А.М, «ҚР Салық Кодексі» және де соңғы БАҚ мәліметтері.
курстық жұмыс / 30 бет
Қорлар есебінің түсінігі
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.Қорлар есебінің теориялық аспектілері
1.1 Қорлардың мәні және олардың классификациясы
1.2 Қорлар есебінің жүйелері
1.3. Қорларды бағалау әдістері
2. «Қазақмыс» корпорациясы мысалында қорлар есебінің қазіргі қолданыстағы практикасы
2.1. Кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық мінездемесі
2.2. Қорлардың шығысы мен кірісін құжаттық рәсімдеу
2.3. Қорларды түгендеу есебі
Қорытынды
КІРІСПЕ
Зертеу арқылы алынған білімдерді тәжіриибеде қолдану болып табылады. Стандарт қорлардың өзіндік құнын анықтауда әр түрлі әдістерді қолдану, оларды, қолдану нәтижелерін өзіндік құнның мәнін жуықтап көрсету. Өнеркәсіп кәсіпорындарының қорлар қозғалысы үрдістерінің басқару стратегиясын ғылыми – теориялық негіздерін жан-жақты зерттеу негізінде құру.
Курстық жұмыс тақырыбының өзектілігі – өндірістік қорлар бұл бір өндірістік цикл процесінде толықтай тұтынылатын, өзінің құнын бірден өнімнің, жұмыстың, қызметтің өзіндік құнына көшіріп, оның материалдық негізін құрайтын еңбек заттары. Сондықтан да өнеркәсіп кәсіпорындарында өндірістік қорлардың халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес есбін жүргізіп, оларды түгендеуді қазіргі заманға сай орындай білу. Экономика тұрғысында зерттеу кәзіргі уақытта өзінің даму қадамының бастапқы сатысында тұр және көбінесе өзекті проблемаларды анықтауға бағытталған, сонымен қатар и оларды шешудің нұсқалары, әдістері және жолдары ғылыми жұмыстарда әзірге көп орын ала қойған жоқ. Қазақстанның одан әрі даму перспективалары және экономикалық дамуының тұрақтылығы мемлекеттің даму жолына түсуімен анықталады. Бұл курстық жұмыста арастырылатын тақырыптың өзектілігі барлық өндірістік кәсіпорындардағы қаржылық есептіліктің дұрыс рәсімделуі, оның ішінде қорлардың бағалау және бірнеше әдіс бойынша дұрыс есебін жүргізу болып табылады. Кәсіпорындағы үрдістердің басқару стратегиясына белсенділікті, факторларды және кәсіпорындар жағынан қозғалыс күштерін зерттеу негізінде құру және нәтижелеу арқылы жетуге болады.
Курстық жұмыстың теориялық және әдістемелік негізіне өнеркәсіп кәсіпорындарында өндірістік қорлардың халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкес есбін жүргізіп, оларды түгендеуді қазіргі заманға сай орындай білуболғандықтан үрдістерді басқару стратегиясын қалыптастыру, болжау және экономиканы мемлекеттік реттеу, өнеркәсіп кәсіпорындарының жұмысын белсендіру саласындағы қазіргі заманғы отандық және шетел ғалым – экономистерінің еңбектері алынды. Зерттеудің стратегиялық мақсатын нәтижелеу үшін бірін – бірі толықтыратын әр – түрлі методологиялық әдістер қолданылды. Жұмыста логикалық, статистикалық талдау, экономико – математикалық моделдеу, кестелік және графикалық интерпретациялау әдістері қолданылды.
Зерттеудің ақпараттық базасы ретінде халықаралық қаржылық есеп стандарттарына сәйкес бухгалтерлік есеп, отандық және шетел ғалым ғалымдарының зерттеулерінің материалдары, Қазақстан Республикасының мемлекеттік заңнамалары мен бағдарламалық материалдары және экономикалық зерттеулерді жүргізудің жалпы экономикалық ұстанымдары, ғылыми – практикалық конференциялар материалдары, интернет – қор және Халықаралық қаржылық есеп стандарты (IAS) 2 Қорлар, Типтік бухгалтерлік есеп шоттар жоспары Бухгалтерлік есепті жүргізу ережелері, қосымша анықтамалық оқу құралдары, зерттеу материалдары пайдаланылды.
курстық жұмыс / 31 бет
Қор биржасы және биржалық операциялар
Кіріспе
I бөлім. Бағалы қағаздар нарығының экономикалық мәні.
1.1 Бағалы қағаздар мен бағалы қағаздар нарығының пайда болуы, мәні.
1.2 Бағалы қағаздардың түрлері.
II бөлім. Бағалы қағаздар нарығының құрылымдары.
2.1 Бірінші және екінші нарықтар және олардың қызметтері.
2.2 Қор биржасы және биржалық операциялар.
2.3 Бағалы қағаздар нарығын мемлекеттік реттеу.
III бөлім. Қазақстан Республикада бағалы қағаздар нарығының даму проблемалары.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
Кіріспе.
Бағалы қағаздар нарығы қазіргі нарықтық экономика жағдайында өте маңызды экономикалық инфақұрылымдардың дамуындағы экономикалық қатынастардың жиынтығын сипаттайды. Өз кезегінде бағалы қағаздардың пайда болуы қаржы ресурстарының, қаржыландыру мәселесінде өзінің үлкен маңызды рөлін көрсетті. Инвестициялық қаржыландырудың басқа да бағыттарының қалыптасуы, қазіргі таңдағы бағалы қағаздар нарығының өркендеп дамуымен сипатталады.
Бағалы қағаздар нарығында басқа нарықтардың әлементтері болуы қажет сияқты көрінеді. Атап өтсек.
Олар:
— Элемментер, яғни әр түрлі бағалы қағаздар шығаратын шаруашылық субъектілері;
— Инвесторлар, уақытша бос ақша иелері заңды және жеке тұлғалар;
— Бағалы қағаздар нарығының кәсібси мамандары брокерлер, дилерлер, инвестициялық басқарушылар және тағы басқа;
— Қор биржалары, дипозитерлер және де басқа да бағалы қағаздарды тіркейтін, сақтайтын ұйымдар.
Жоғарыдағы айтылған мәселелерден «бағалы қағаздар нарығы» — тақырыбының мазмұндық маңыздылығы көрінеді. Осы себептерге сәйкес бұл тақырыпты таңдап алып және осы курстық жұмыс бойынша жалпылама мынадай мәселелер қарастырылады.
— Бағалы қағаздар нарығының мәні және бағалы қағаздардың пайда болуымдағы алғы шарттар;
— Бағалы қағаздардың түрлері және олардың ерекшеліктері ;
— Бағалы қағаздарды нарығының құрылымы;
— Қазақстан Республикасындағы ақшаның қалыптасуы және олардың дамуы.
Сонымен курстық жұмыста бағалы қағаздар түрлері, оларды топтау және бағалы қағаздар нарығын талдау, зерттеу мәселелері қарастырылады. Бұл тақырыпты таңдап алудың негізгі себебі бүгінгі күнде дүние жүзі үшін де біздің еліміз үшін де бағалы қағаздар нарығы мен жұмыс істеу өте қолайлы болып табылады. Әрбір экономист бағалы қағаздар нарығына байланысты мәселелерді білуі тиіс.
курстық жұмыс / 27 бет
Қоғамның саяси жүйесі қызметінің түсінігі және құрылымы
ЖОСПАР
Кіріспе
І. Тарау. Саяси жүйе
1.1. Қоғамның саяси жүйесінің түсінігі
1.2.Саяси жүйелердің түрлері
ІІ. Тарау. Азаматтық қоғам
2.1. Азаматтық қоғам, оның мазмұны, белгілері
2.2. Қоғамның саяси жүйесі, оның мазмұны
ІІІ Тарау.Саяси іс- әрекет және құқықтық нормалар
3.1. Қоғамның саяси жүйесіндегі мемлекеттің орны мен ролі
3.2. Қоғамның саяси жүйесінің даму заңдылықтары
Қорытынды
Пайдаланған әдебеттер
Кіріспе
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев өзінің 2008 жылғы Қазақстан халқына жолдауында еліміздегі қазіргі қоғамдық – саяси жағдайларды сипаттай отырып былай деген: «Демократиялық дамудың жалпыға бірдей танылған заңдылықтары мен біздің қоғамымыздың дәстүрлерін үйлестіре отырып, біз одан әрі де саяси жүйеде мемлекеттік құрылыстың Қазақстандық моделін жетілдіру жолымен жүре беретін боламыз. Бұл – біз мақтануға құқылы және бәріміз ұқыптылықпен сақтауға міндетті Қазақстандық «ноу-хау»»[1].
Осы мәселені ескере отырып, әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті елу елдің қатарына кіру мақсаты ұлттың ұлы идеясын ұстанып отырған мемлекетіміздің өмірінде, құқықтық мемлекетті құру жолында саяси реформалар ерекше орын алады деген пікір баршылық. Құқықтық мемлекеттің нақты-тарихи қалыптасу тәжірибесі мен дамуы онын әлеуметтік-экономикалық және саяси деңгейімен, қоғамдық кұқықты сезіне алушылығымен, ұлттық және тарихи салт-дәстүрлермен анықталады. Мұндай жағдайлардың бірі – аталған мемлекеттің бар болуы болып табылады. Құкыктык мемлекет проблемаларымен айналысып жүрген ғалымдар, соның ішінде заңгерлер мен саясаттанушылар, ең алдымен құқықтық мемлекеттің түсінігіне, оның принциптеріне, заңдылықтарына басты назарларын аударады. Бұл жолда, әрине, құқықтық мемлекет жайындағы теориялық концепцияларды ескермей болмайды.
Мемлекет дүниеге келгенге дейін азаматтық қоғам болған. Алғашқы қауымдық құрылыста адамдар өмірі азаматтық қоғам негізінде реттелген. Тіршілік пен адамдар арасындағы қатынастарды азаматтық қоғам институттары жүзеге асырған.
Өндіргіш күштердің пайда бола бастауымен, жеке топтар мен отбасылардың қолында артық өнімдердің шоғырлануы жеке иемденуді, иелер құқығын сақтау, меншіктер арасындағы қатынасты реттеу қажеттілігі саяси күштің – мемлекеттің пайда болуына әкелді.
Мемлекеттің іргесі қаланып, оның құрылымдық шарттарының нығая бастаған кезде бұрынғы азаматтық қоғам институттары ығыстырылды, қоғамды басқару мемлекеттің қолына көшті. Мемлекет нығая келе азаматтық қоғамның қызметтерін шектеп, біртіндеп олардың аясын тарылтты. Абсолютизм тұсында, тоталитарлық билік кезінде азаматтық қоғамның сүлдесі ғана қалды.
Америка мен Еуропа елдерінде либералдық демократияға көшу азаматтық қоғам институттарын қайта өмірге әкеліп, оның қызметтерін жандандыра түсті.
Дамудың демократиялық жолына түскен посткеңестік мемлекеттерде азаматтық қоғам қалыптастыруға, оның институттарын дамытуға бағытталды. Азаматтық қоғамды құруды елді демократияландырудың басты шарты деген көзқарас адамдар арасында бүгінде берік қалыптасқан.
Сонымен, халықтың басым бөлігі – саясаткерлер де, қарапайым көзі ашық азаматтар да ден қоя бастаған бұл азаматтық қоғам деген не?
Азаматтық қоғам адамдардың сөз, жиналыс, еркін пікір айту, өз ойын ашық жеткізу, төл құқығын қорғай білу, еңбек ету, оқып-білім алу, әлеуметтік жағынан қорғалу, өзінің адами қажеттіліктерін қанағаттандыру деген құқықтарын қамтамасыз ете ала ма? Азаматтық қоғам көпшіліктің өмірден күткен сұраныстарына толық жол ашатын бірден-бір институт феномен бе, әлде олардың көңілі ауған уақытша қызығушылық па? Сонда азаматтық қоғам дегеніміз не?
Азаматтық қоғам ұғымымен қатар, соңғы кезде «құқықтық мемлекет» идеясы заңды ойлаудың тағы да ең маңызды идеясына айналуда, себебі ол жалпы азаматтық құндылықтар санатына жатады.
Қазіргі заманда құқықтық мемлекетті құру, қалыптастыру мәселесі ғаламдық проблемаға айналды. Өйткені адам қоғамының даму тарихында ешқашан, еш елде құқықтық мемлекет болған емес. Қазіргі кезде де жоқ. Болашақта да барлық елдерде бір мазмұнды, бір нысанды құқықтық мемлекет болуы мүмкін емес. Себебі әр елдің экономикасы, мәдениеті, әлеуметтік жағдайы, рухани санасы, саясаты бір деңгейде болмайды. Бұған қоса олардың географиялық, ұлттық ерекшеліктері болады.
Құқықтық мемлекетті қалыптастырудың маңызды алғышарттарының ішінде азаматтық қоғамның алар орны бір төбе. Ал азаматтық қоғам алуан түрлі қоғамдық қатынастардың мемлекеттен біршама дербес болуын мақсат тұтса, бұл игі мақсат мемлекеттік биліктің құзыреті заңмен шектеліп, адам құқығы алдыңғы орынға шыққанда ғана емес, әрбір жеке адамның мүдделеріне қатысты басқарушылық саяси шешімдер мен бағдарламаларды жүзеге асыру болып табылады.
Құқықтық мемлекет саяси билікті ұйымдастырудың формасы ретінде қоғамдық өмірдің барлық салаларында құқықтың үстемдігі принципімен аса күрделі ұштасуына, биліктің бөлінуіне, бүкіл мемлекеттік механизмнің құқықпен байланыстылығына, заңдардың үстемдігіне, заңдылықтың жүзеге асуына, халық егемендігінің қамтамасыз етілуіне, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарының, ар-абыройларының сақталу кепілдігіне, қоғамның және мемлекеттің мүдделеріне, жалпыазаматтық құндылықтарды және әлемдік практиканы есепке алуға негізделеді.
Азаматтық қоғамның қалыптасу процесіне, оның басты факторлары мен құндылықтарына ғылыми зерттеу жүргізіліп, даму үрдістерін анықтау құқықты-демократиялық мемлекет үшін маңызды мәселелердің бірі. «Азаматтық қоғам» ұғымы арқылы қоғамдық байланыстар мен қатынастардың жағдайы бейнеленіп, белгілі бір мелекеттегі тұрғындардың азаматтық қайраткерлігінің қарқыны, мемлекет пе қоғамның әлеуметтік саладағы қызметтерінің бөліну деңгейі анықталады. Басқаша айтқанда, азаматтық қоғам демократиялық құрылысқа аса қажет әлеуметтік қатынаастардың өзін-өзі реттеу қызметіне жағдай туады: азаматтар саяси институттардың көмегіне сүйенбей-ақ, өздері реттей алатын қатынастарға мемлекеттің қол сұғуы тежеледі. Сондықтан да демократиялық сипаттағы саяси жүйесі бар құқықтық мемлекеттің дамуында азаматтық қоғамның алатын орны ерекше.
Азаматтық қоғамның біздің түсінігіміздегі нақты анықтамасы мынадай: ол – құрамындағы мүшелердің арасындағы экономикалық, мядени, құқықтық және саяси қатынастары дамыған, мемлекеттен тәуелсіз, бірақ онымен өзара әрекеттесуші қоғам, мемлекеттпен бірлесе отырып, дамыған құқықтық қатынастар құрушы, жоғарғы дәрежелі әлеуметтік, экономикалық, саяси, мәдени және моральдық мәртебелі азаматтар қоғамы. Азаматтық қоғамның шынайылығы идеал мен идеалдық жобаның және осындай жобаны жүзеге асырушы қоғамның шын мәнісінде қол жеткізген жетістіктерімен анықталады.
Бүгінгі таңдағы көзқарас бойынша, азаматтық қоғам бұл айтылғандармен қоса, демократиялық заңдар, биліктің тармақтарға жіктелуі, заң жүзіндегі оппозицияның болуы, көппартиялық жүйе сияқты басқа да азаматтық өмірдің құндылықтарын, адамдардың саяси және әлеуметтік бостандықтарын және олардың ассоциацияға, топқа, партияға бірлесуін жүзеге асырушы тетіктерді қамтиды. Азаматтық қоғам заңды тіркелген, құрылымды бекітілген және психологиялық тұрғыда қамтамасыз етілген әлеуметтік-саяси қызметтің материалдық және идеялық плюрализммен ажырамас бірлікте. Ал адамның жеке өміріне ешбір қол сұғушылыққа жол берілмейді, ол тек заңды бұзып, оған қайшы келмесе болғаны. Адам құқығы басты орындағы мәселе.
Соңғы кездері «құқықтық мемлекет» идеясы заңды ойлаудың тағы бір ең маңызды идеясына айналуда, себебі ол жалпы азаматтық құндылықтар санатына жатады.
Құқықтың мемлекет терминінің өзі ХІХ ғасырдың алғашқы жартысында неміс ғалымдарының еңбектерінде жарық көрді. Құқықтық мемлекетті қалыптастыру, дамыту адам қоғамының көне заманнан негізгі мақсаты болды. ХІХ ғасырдың соңы және ХХ ғасырдың алғашқы жартысында құқықтық мемлекет теориясы құқықтық мемлекет жөніндегі үстемдігін бекітті. Қазіргі кезеңде теорияның даусыз мойындалып отырған белгісі – мемлекет пен адам арасындағы байланыста басымдықтың адамға берілуі. Мемлекеттің міндеті тек адамдардың кейбір топтарына ғана қатысты емес, жекелей алғанда әрбір адамның мүддесіне қатысты басқарушылық шешімдер мен бағдарламаларды жүзеге асыру болып табылады. Сондықтан да құқықтық мемлекет құрудың мәселелерін кешенді түрде талқылау бірінші кезектегі міндетке жатады.
Осы жұмысты жазу кезінде көптеген арнаулы ғылыми, ғылыми-көпшілік әдебиеттер, мемлекет пен құқық теориясы мен тәжірибелеріне, Қазақстан Республикасының мемлекеті мен құқық теориясына, шетелдік мемлекеттердің мемлекеті мен құқық теориясына арналған әдебиеттер, бұқаралық ақпарат құралдарының мағлұматтары пайдаланылды.
Қоғам- экономикалық және рухани біртұтастықпен, өмір сұру жағдайын ұйымдастырудың тұтастығымен сипатталатын, белгілі бір аумақтағы адамдар бірлігі.
Саяси жүйе- елдің саяси өміріне қатысатын мемлекет пен мемлекеттік емес қоғамдық құрылымдардың біртұтас кешенде қарастырылуы.
Соныен, қоғамның саяси жүйесі- мемлекетік және қоғамдық ұйымдардың, еңбек ұжымдарының бірігіп, елдің саяси өміріне кірісіп, қоғамды дамытуға, нығайтуға үлес қосуы.
Саяси жүйенің ең күрделі, ең маңызды элементі- мемлекет. Саяси жүйенің қоғамды басқарудағы ең орталық буыны- мемлекет. Біріншіден, ол саяси жүйенің билігін, мүдде- мақсатын іске асыратын ең негізгі аппараты. Екіншіден, мемлекет саяси жүйенің барлық элементтерін біріктіріп, саяси функция арқылы қоғамның игілікті құндылықтарын әділетті болу процесін басқарып отырады. Бұл процесті басқару, бақылап отыру дегеніміз- қоғамдағы қарым- қатынастарды, олардың өзара байланысын реттеп отыру, тұрақты, жақсы дамуын қамтамасыз ету.
Жоғарыда көрсетілген саяси жүйенің элементтерінің даму процесінен қоғамда әр түрлі саяси жүйелер қалыптасады: әкімшілік, жарыстық, әділетті- бірлік жүйелері. Қоғамның жақсы- жаман дамуын осы жүйелер шешеді, соған сәйкес саяси жүйе әр түрлері қалыптасып жатады.
1) Формациялық саяси жүйелері- құл иелену, феодалдық, жуазиялық, социалистік формацияларының саяси жүйелері.
2) Авторитарлық саяси жүйелер- тоталитарлық, партократтық, деспотиялық, фашистік т.б. саяси жүйелер.
3) Демократиялық саяси жүйелер- либерал- демократиялық, залықтық- демократиялық, социал- демократиялық т.б.
4) Прогрестік, реформаторлық, консервативтік, реакцияшыл т.б. саяси жүйелер.
курстық жұмыс / 29 бет
Қарыз алушының несиелік қабілетін бағалау
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ………3
I. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚАРЫЗ АЛУШЫНЫҢ НЕСИЕЛІК ҚАБІЛЕТІН БАҒАЛАУ………5
1.1. Жеке тұлғаның төлем қабілетін бағалау……..5
1.2. Заңды тұлғаның несиелік қабілеттіліктерін бағалау……6
1.3. Қарыз алушы кәсіпорынның несиелік қабілетін бағалау көрсеткіштер….8
II. ЕКІНШІ ДЕҢГЕЛІ БАНКТЕРДІҢ НЕСИЕЛІК ҚАБІЛЕТІН ТАЛДАУ («БТА БАНКІ» КӨРСЕТКІШТЕРІН ТАЛДАУ)….11
2.1. «БТА Банкі» АҚ-ның нарықтағы қаржылық жағдайы……11
2.2 «БТА Банкі» АҚ-ның несие беру көрсеткіштерін талдау….15
ІІІ. НЕСИЕЛІК ҚАБІЛЕТТІ БАҒАЛАУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ. НЕСИЕ БЕРУ, ҚАЙТАРУ ЕСЕБІ ЖӘНЕ ПАЙЫЗДЫ ЕСЕПТЕУ….21
3.1. Несие беру және қайтару есебі………….21
3.2. Несие бойынша пайыздарды есептеу және алу есебі…….23
3.3. Несиелік қабілетті бағалауды жетілдіру жолдары. Шетел тәжірибесімен салыстыру…..25
ҚОРЫТЫНДЫ……….29
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР………31
КІРІСПЕ
Қазіргі несиелеу жүйесі қарыз алушының несиелік қабілетін анықтау әдістерінде де негізделеді. Айта кету керек, қарыз алушының несиелік қабілеті — бұл коммерциялық банк балансының өтімділігін қолдау әдісі болып табылады.
Несиелеу процесі белгіленген мерзімде сауданың қайтарылмай қалуға себепкер болатын көптеген тәуекел факторлардың іс-әрекетімен байланысты болып келеді. Сондықтан да, банк ссудасының берілуі алдын-ала ықпал ететін факторларды оқып-үйрену арқылы несиелік қабілетті оқып үйренуге жағдай жасайды.
Тақырыптың өзектілігі. Банктер несие тәуекелділігінен сақтанудың сан алуан түрлерін қарастырып, тәжірибеде қолдануда, соның ішінде коммерциялық банктердің несие тәуекелділігін төмендету мен алдын алудың бірден-бір жолы — қарыз алушы тұлғаның төлем және несие қабілеттілігін дұрыс анықтау. Несие қабілеттілік кешегінің ескірген немесе бүгінгі күннің жаңадан шығарылған проблемасы емес, ол несие-қарыз операцияларының пайда болуымен туындады және несиелік қатынастар орындалған орынның барлығында қолданылып, үнемі жаңартумен, толықтыруды талап ететін іс деп санаймыз.
Қарыз алушының несиелік қабілеті — бұл қарыз алушының өзінің қарыздық міндеттемелерді бойынша толық және уақтылы есеп айырысу қабілеті.
Курстық жұмысымның міндеті. Несие қабілеттілікті анықтауда әр түрлі қарыз бойынша барлық клиент үшін (сала ерекшелігіне) бір ғана әдісті қолдану үлкен қателік, осы аталғандарға байланысты қарыз алушының несие қабілеттілігін талдаудың теориялық-әдістемелік және ұйымдастырушылық-әдістемелік тәртібін одан әрі өңдеп және жетілдіруге байланысты іздену, зерттеу қажеттілігі туындады. Жасалған зерттеулер мен ізденістерге қарамастан қарыз алушының несие қабілеттілігі несие операцияларының күрделілігі мен сантүрлілігіне байланысты несие қабілеттілікті талдаудың тиімділігін арттыруға байланысты жаңа әдістер мен тәуекелдердің алдын алу мен төмендету жөніндегі нақты ұсыныстар әзірлеуді қажет етеді.
Қарыз алушының несиелік қабілетінің, оның төлем қабілетінен бір айырмашылығы — онда өткен кезеңдегі немесе қандай да бір күндегі төлемсіздікті есепке алмайды, яғни мұнда алдағы уақыттардағы қарызды өтеу қабілетін болжанады. Өткен уақыттардағы қарыз алушының төлем қабілетсіздігінің дәрежесі клиенттің несиелік қабілетін бағалау барысында иек артатын ең бір формальды көрсеткіш болып табылады. Егерде қарыз алушының мерзімі өткен қарызы болып, ал балансы өтімді және меншікті капиталдың мөлшері жеткілікті болса, онда банкке өткен уақыттағы төлемдердің бір рет кешіктірілуі, клиенттің несиелік қабілетсіздігі туралы қорытынды үшін негіз болып табылмайды. Несиелік қабілетті бар клиенттер банкке жабдықтаушыларға, бюджетке ұзақ төлемсіздіктің болуын жібермейді. Қарыз алушының несиелік қабілетінің ең негізгі критерийлерінің бірі — оның қарыз өтеу үшін ағымдағы қызметінің жүргізілуі барысында қаражат табу қабілеті болып табылады. [1, 181]
Курстық жұмысымның мақсаты-клиенттің несиелік қабілетінің деңгейі, банктің нақты қарыз алушыға беретін нақты ссудасымен байланысты қарапайым (жеке) тәуекелдерінің дәрежесін көрсету. Қарыз алушының қаржылық тұрақтылығын объективті бағалау және несиелік операцияларға байланысты мүмкін болар тәуекелдерді есепке алу банкке несиелік ресурстарды тиімді басқаруға және пайда табуға мүмкіндік береді. Қарыз алушының несиелік қабілетін бағалау оның қаржылық жағдайына баға беруді сипаттайды. Қаржылық жағдайына баға беруде клиенттің қаржылық құжаттары қолданылады.
Курстық жұмысымды жазу барысында өзіме деген қаржылық институттан, екінші деңгейлі банктердің қарыз алушының несиелік қабілетін бағалау туралы көптеген жаңалықтар ашамын деп ойлаймын.
Курстық жұмысымның құрылымы кіріспе, үш бөлім, қорытынды және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Курстық жұмыстың бірінші бөлімінде қарыз алушының несиелік қабілетін бағалау теориялық әдістемесі қарастырылды. Екінші бөлімде коммерциялық банктердегі қарыз алушының несиелік қабілетін талдау жүргізілді, ал үшінші бөлім қазіргі кезеңде несиелік қабілетті бағалауды жетілдіру жолдары ұсынылады
курстық жұмыс / 31 бет
Қаржының мәні мен объективтік қажеттігі
МАЗМҰНЫ
Кіріспе…………3
1 ҚАРЖЫ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ТҮСІНІК……4
1.1. Қаржы үғымы оның мәні мен қажеттігі……..4
1.2 Қаржының мәні мен объективтік қажеттігі……7
1.3 Қаржының функциялары және рөлі…….14
2 ҚАРЖЫ ҚАТЫНАСТАРЫ ЖӘНЕ ҚАРЖЫ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚАЛЫПТАСУЫ….21
2.1. Қаржының басқа экономикалық категориялармен өзара байланысы.21
2.2. Қаржы қатынастарының ресурстары мен қорлары….26
2.3 Қаржы жүйесі және оны ұйымдастыу қағидаттары……30
Қорытынды……..34
Қолданылған әдебиеттер……35
Кіріспе
Нарықтық қатынастардың құрылымында да, мемлекет тарапынан оларды реттеу механизмінде де қаржы зор рөл атқарады. Қаржы — нарықтық қатынастардың құрамды бөлігі және мемлекеттік саясатгы жүзеге асырудың кұралы. Бұл орайда қаржының әлеуметтік-экономикалық мәнін түсіне білудің, оның іс-эрекет етуінің ерекшеліктерін терең үғынудың, Қазақстан экономикасын ойдағыдай дамыту мақсатымен қаржы ресурстарын неғүрлым толық және ұтымды пайдаланудың әдістері мен амалдарын көре білудің маңызы зор.
Қоғамдық өнімді бөлумен және осының негізінде ақшалай қорланымдарды, табыстарды және қорларды жасаумен, оларды үлғаймалы ұдайы өндірістің мақсаттарына және қоғамдық дамудың қажеттіліктерін қанағаттандыруға пайдаланумен байланысты болатын экономикалық қатынастар қаржы туралы ғылымның мағынасы болып табылады. Қаржы ресурстары мен мақсатты ақша қорлары, олардың қалыптасуы, қозғалысы және пайдаланылуы қаржының объектісі, ал қоғамдық өмірдің ұйымдастырушысы ретіндегі мемлекетті қоса алғанда қызметтің өндірістік және өндірістік емес сфераларының сан алуан шаруашылық, қоғамдық және басқа үйымдары оның субъектілері болып табылады.
Қаржы туралы ғылымда және қаржыны зерделеу кезінде танып білудің негізгі әдісі — материалистік диалектикалық-тарихи әдіс қолданылады, ол нақты тарихи жағдайларды ескере отырып, қаржы қатынастары мен құбылыстарын олардың дамуы мен өзара байланыстылығы негізінде зертгеуді болжайды.
Бұл жұмыста негізінен қаржы ұғымы мен негізгі атқарушы функциялары, мақсаты мен міндеті бейнеленген. Сондай-ақ қаржының басқа категориялармен өзара байланысы қарастырылған.
курстық жұмыс / 34 бет
Қаржылық есеп беру құрамы мен элементтері
Ж О С П А Р
Кіріспе
Негізгі бөлім: Қаржылық есеп беру құрамы мен элементтері.
1.1 Қаржылық есеп берудің маңызы.
1.2. Қаржылық есеп беруге қойылатын негізгі талаптар.
1.3 Қаржылық есеп берудің мақсаттары.
ІІ Бөлім.
2.1 Қаржылық есеп беруді пайдаланушылар және оны тапсырудың мерзімі.
2.2 Қаржылық — шаруашылық қызметінің есебін беру.
2.3 Қаржылық есеп беруді жасау және ұсыну .
ІІІ Бөлім
3.1. Нығайтылған қаржылық есеп туралы түсінігі.
3.2 Қаржылық салымдарының есебі.
3.3 Қаржылық салымдары шоттары бойынша жүргізілетін операциялар
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Жылдам шешім қабылдаудың негізі – толық және маңызды ақпаратпен қамтамасыз ету болып табылады. Бұған есепке алу мен есеп беру арқылы қол жеткізіледі.
Есеп беру дегеніміз – меншіктің барлық түріндегі кәсіпорындардың қаржы-шаруашылық қызметін және ұйымдық-құқықтық мәртебесін кешенді түрде сипаттайтын жиынтық көрсеткіштер жүйесі.
Берілетін есептің деректеріне жабдықтаушылар, бәсекелестер, қазіргі және келешектегі инвесторлар. Қызметкерлер сондай-ақ министрліктер, ведомстволар, қалың көпшілік мүдделі. Қаржылық есепте инвестициялық саясат ұсынуға және несие беру жөнінде шешім қабылдауға, болашақтағы ақша ағынын бағалауға, кәсіпорындардың ресурстары мен міндеттемелерін және оның басшы органдарының қызметін сараптауға қажетті ақпарат жинақталады.
Үкімет пен оның органдары берілген есеп ақпаратын сол кәсіпорынға қатысты экономикалық саясат пен салық шараларын белгілеу үшін пайдаланады.Оларға сондай-ақ субъектілер қызметін ретке келтіріп, салық салу саясатын жүзеге асыру үшін және табыстарды кіріске алу мен әр алуан статистикалық деректердің негізі үшін мәліметтер керек.
Қаржылық есеп негізінде субъектінің қаржылық жағдайының нашарлай бастау тенденциясын дер уақытында аңдып, оның шаруашылық қызметіндегі жағымсыз құбылыстардың алдын алуға болады, сондай-ақ пайданы молайту үшін ішкі резервтерді анықтауға, соны жұмылдырып, тиімді пайдалану арқылы табысқа жетуге болады. Кәсіпорындардағы қаржы қызметінің ойдағыдай барысы алға қойған мақсатқа, жоспарланған көрсеткіштерге қол жеткізуге қажетті жағдай жасайды, кәсіпорынның өндірістік қызметінің үздіксіздігі қаржылық жағдай қалыпты тұрақтылығын қамтамасыз етеді, ал бұлар кәсіпорынның төлем қабілетіне кепілдік береді.
Алайда субъектілердің қаржылық есебін пайдаланушылар мүдделерінің айырмашылықтарына қарамастан, субъектінің өмір сүруінің басты шарты – оның қызметіне қажетті капиталдың жеткіліктілігі болып табылады. Сондықтан капитал иелері мен басқа да инвесторлар есептен алатын ақпаратқа қанағаттануға тиісті мұндай жағдай ақпарат падаланушыларға ортақ сипат. Осы талапқа жауап беретін қаржылық есеп жалпы мақсаты есеп деп аталады, ал барлық тұтынушыларға арналған, бұлар үшін қаржылық есеп шаруашылық жүргізуші субъект туралы ақпаратты негізгі көзі қызметін атқарады. Алайда, тұтас алғанда есеп беру тұғырнамасы сыртқы тұтынушылардың жалпы қажетіне қатысты және ол бұрын өз капиталын субъектінің қарамағына бергендердің мүдделерін қорғауға бағытталады.
Жылдық есеп мынадай тұтынушыларға беріледі:
- Меншік иелері немесе өкілдікті органдарға немесе құрылтайшылық құжаттарға сәйкесті органдар;
- Кәсіпорынның тұрғын жеріндегі салық органдарына;
- Жергілікті қаржы органдарына;
- Мемлекеттік статистикалық органдарына.
Заңды тұлғаның қаржылық есебі тұтынушылар үшін ашық болып табылады. Ол қалың көпшілікті субъектінің даму бағыттары туралы және оның аймақтық-экономикалық, әлеуметтік ахуалын жақсартуға соңғы жетістіктері туралы ақпаратпен қамтамасыз ете алады.
курстық жұмыс / 24 бет
Қазақстандағы банк қызметін жетілдіру
Жоспар
Кіріспе………….3
І. Банктер, олардың мақсаттары мен міндеттері және қызметінің негізгі бағыттары
1.1. Қазақстан Республикасындағы банктерді ашу мен олардың қызметін ұйымдастыру………..5
1.2. Коммерциялық банктердің қызметтері мен операцияларының жіктелуі….6
ІІ. Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің қызметін талдау
2.1. Қазақстандағы банк секторының құрылымын талдау………11
2.2. ҚР банк секторы қызметінің тұрақтылығын талдау………16
ІІІ. Қазақстан Республикасындағы коммерциялық банктердің қызметтерін жетілдіру жолдары.
3.1. ҚР-ның банк қызметіндегі ресурстарды тартудағы шетел тәжірибесі…….21
3.2. Банк қызметін жетілдіру стратегиясы……….24
Қорытынды…….26
Пайдаланған әдебиеттер………..27
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев өзінің «Қазақстан–2030» атты халыққа жолдауында үшінші ұзақ мерзімді басымдық ретінде шетел инвестицияларының деңгейі жоғары, дамыған нарықтық экономикаға негізделген экономикалық өсуді көрсетеді. Бұл басымдықты жүзеге асыру үшін инфляцияны қолайлы деңгейге түсіре отырып, стра-тегиялық күшті ілгерілуге бағытталу көрсетіледі. Бұл орайда, таяудағы жылдарда біз назарымызды экономиканың нақты секторына, оны сауықтыруға, фискальды және монетарлық қатаң шектеулер жағдайындағы өсу мен күшті әлеуметтік саясатқа аударамыз деп көрсетілген.
Қазақстанның алдыңғы қатарлы коммерциялық банктері өзінің табыс базасын кеңейту үшін, табыстылықты және бәсекелік қабілеттілігін жоғарлату үшін өзінің клиенттеріне кең ауқымды операциялар мен қызметтер көрсетуге ұмтылатыны белгілі. Бұл жерде есте ұстайтын жағдай, банк қызметінің дамуы клиенттер және банктің өзі үшін минималды шығындармен банк қызметтерін көрсетуді, клиенттерге қажетті қызметтерге қолайлы бағаларды пайдалануды білдіреді.
Коммерциялық банктер өз клиенттерінің ақшаларын сақтауға қолайлы әртүрлі депозиттерді ұсынады, бұл бір жағынан өтімділікке деген клиенттерінің қажеттілігін қанағаттандырады. Көптеген клиенттер үшін облигациялар немесе акциялар жұмсағанға қарағанда, мұндай ақшаны сақтау формасы тиімді болып табылады.
Банк операцияларының тиімді, икемді жүйесі кең ауқымды клиенттерімен ішкі жинақтарды шоғырландыруға жағдай жасау керек. Осыған байланысты өзгермелі экономиканың қалыптасып келе жатқан қажеттілігіне жауап бере алатын икемді банктік қызмет көрсету мәселесі ерекше мәнге ие болып отыр.
Қазіргі дамып жатқан ақпараттық технологиялар заманында өз шаруашылығын жалғастыру үшін, қызмет ауқымын кеңейтіп, жоғары пайдаға қол жеткізу үшін көптеген кәсіпорындар тауардың жаңа түрін шығаруға, жаңа қызметтерді ұсынуға ұмтылуда. Осыған орай банктер де жаңа қызметтерді ендіруге және бұрынғы қызметтерді жетілдіруге үлкен назарын аударып отыр.
Жаңа қызметтерге пластикалық карточкалар, банкаралық электрондық есеп-айырысулар, элемдік Интернет байланыс жүйесіндегі қаржы нарығының құрылуы жатады.
Біздің еліміздегі қазіргі банктік институттар аталған жаңа қызметтерді атқара бастады. Клиенттің заказы бойынша маркеингтік зерттеуді, валюталық операцияларды, басқа да қызметтерді, соның ішінде, трасталық, ақпараттық-анықтамалық консультациялық, қор және т.б. жүргізеді.
Халыққа қызмет көрсетіп жүрген банктер ролін жандандырудың мәні мынада: шығынды азайта отырып, барынша жоғары нәтижеге қол жеткізуге, банктік қызмет көрсетуінде клиенттер қажеттіліктерін толықтай қанағаттандыруға, жеке тұлғаларға банктік қызмет көрсету сапасын
жақсартуға, банктік қызметтер спектрін кеңейтуге және олардың өзіндік құнын төмендетуге жағдай жасау.
Жоғарыда аталған көптеген мәселелердің шешу жолдарын табу үшін оған терең үңіліп,барлық тақырыпшаларға жеке – жеке тоқталып, ашатындай етіп, кешенді түрде қарастыру қажет. Банктік қызметтердің дамуы мен перспективалары – біздің еліміздегі арнайы ғылыми түрде аз зерттелген мәселе болса да, банк саласында қызмет атқарып жүрген көптеген экономисттердің көкейінде жүрген маңызды сұрақтардың бірі.
Курстық жұмыстың басты мақсаты: ҚР-сының коммерциялық банктің функцияларын және операциларының дамуын талдап мәселесін ашу. Осы мақсатын ашу үшін мына міндеттемелерді орындау керек:
— Коммерциялық банктің мәнін ашу;
— Коммерциялық банктердің қызметтері мен операцияларын талдау;
— Банктің активті және пассивті операцияларын қарастыру;
— Банктің фукнцияларынның және операцияларырның дамуын талдау;
— Коммерциялық банктердің қызметтерін жетілдіру жолдарын қарастыру.
Курстық жұмыстың құрылымы: кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан және қолданылған әдебиеттер тізімінен тұрады.
курстық жұмыс / 27 бет
Қазақстандағы банк жүйесінің дамуы
ЖОСПАР
Кіріспе
1. Қазақстандағы банк жүйесінің қалыптасуы мен даму тарихы.
1.1.Банктің нарықтық экономикадағы рөлі.
1.2.Банктік қызметті ұйымдастырудың негізі.
1.3.Банктік қызметті бақылау мен қадағалау.
2. Қазақстан Республикасының банк жүйесі.
2.1.Банктегі негізгі тәуекел түрлері.
2.2.Банк жүйесінің 2-ші деңгейінің құрылымы.
2.3.Ұлттық Банк Қазақстан Республикасының Орталық банкі.
3. Қазақстандағы банк жүйесінің даму ерекшеліктері.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе
Банк – ақша қаржылары мен қорларын жинақтау, кредит беру, мемлекеттер, кәсіпорындар, мекемелер мен жеке адамдар арасындағы өзара төлемдер мен ақшалай есеп айырысуда делдалдықты жүзеге асыру, ақшаның белгілі бір түрін айналымға қосу, ақша мен қүнды қағаздар шығару, алтынмен, шетелдік валютамен түрлі операцилар жасау және басқа да қызметтер атқаратын қаржы мекемесі. Банктің пайда болуы мен дамуы тауар-ақша қатынастарының дамуымен тығыз байланысты. Банктер кәсіпорындардың, фирмалардың, компаниялардың, сонымен қатар тұрғындардың уақытша пайдаланылмай бос тұрған қаражаттарын жинақтап, қажет етушілерге өсіммен уақытша кредит беру арқылы қаржы мұқтаждығын өтейді. Сөйтіп, банктер аралық қызмет атқарып, ақша пиасасында тауарға айналатын жаңа талап мен міндеттемені қалыптастырады. Міндеттеме талаптың пайда болу процесі қаржылық-делдалдық қызметтің негізін құрайды. Банк – ерекше кәсіпорын. Егер кәдуілгі кәсіпорын қызметінде ақша төлем рөлін атқарса, ал банк қызметінде ол тауар орнына жүреді. Банктер уқытша пайдаланылмай тұрған бос ақша қаражаттарын өзіне жинақтау, клиенттерге есепшот ашып, кассалық қызмет көрсету, қысқа және ұзақ мерзімге несие беру, кредит бөлу, инвестициялық қызмет атқару, т.с.с. өзіндік арнаулы қызметтерге қоса, нарықтық экономика жағдайында лизингтік, факторингтік, трастық, кеңесшілік, ақпараттық, т.б. қызметтерді де атқарады. Банк жүргізетін операциялар пассивті және активті болып бөлінеді. Негізгі пассивті операциялардың қатарына банктің өзіндік капиталы, депозиттер қабылдау және банкаралық ақша пиасасынан қосымша ресурстар алу жатса, ал негізгі активті оперцияларға банкаралық кредит беру, инвестицилық қаржы бөлу, т.б. жатады. Қаржы секторы өскен сайын, Қазақстанның экономикасы тек қана мұнай мен газға арқа сүйемейді.
«Шетелдік капиталдың банк секторына келуіне біз Қазақстанға көрсетілген сенім, қажетті қаржылық қолдаудың көзі және банк қызметінің озық тәжірибесі ретінде қараймыз. Сондай-ақ күтпеген ахуалдарға қарсы шапшаң іс-қимылдар жасау шараларының жүйесін әзірлеу міндеті де тұр» деген болатын ел Президенті Н.Ә.Назарбаев өз жолдауында.
Ол сондай-ақ ақпараттық технологиялар жүйесін жетілдіру, барыс-келіс саудасын және өз елінің банк жүйесіндегі банктік тәуекел-менеджментін дамыту бойынша еуропалық серіктестер іздестіру және бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттіктің жұмысын баса көрсетті.
Қазақстанның банктік секторы өте серпінді дамып келеді. Оның салыстырмалы шоғырлануы байқалады: 2005 жылғы қаңтарда Қазақстанда 35 банк операцияларды жүзеге асырды, ал 1990-жылдарда олардың саны 230-ға жеткен болатын. Қолданыстағы банктердің 16-сы НSВС, Сіtу Ваnк, Dеutsсһе Ваnк, Rаіffеіsеnbаnк және басқа да банктердің бөлімшелері. Қазақстан банктері жұмысты Ресейден, Қытайдан және Украинадан бастап, өз қызметінің Қазақстаннан тыс жерлердегі географиясын кеңейтуді жоспарлап отыр. Еуропада Қазақстанның банктері еуропалық банктердің «кіші серіктері» болуға тырысады.