‘Физика, Астрономия’ бөлімінің мұрағаты
Күннің жылдық көрінерлік қозғалысы
Экваторлық координаттары көптеген айлар бойы, тіпті жылдар бойы өзгеріссіз қалатын жұлдыздармен салыстырғанда альфа мен бетасы жылдам өзгеретін шырақтар да болады.Күннің жыл бойындаы қозғалысын ежелгі астрономдар сол кездің өзінде-ақ білген. Бірақ бұл бақыланатын құбылысқа Жердің Күнді айнала қозғалатыны анықталғаннан кейін ғана дұрыс түсінік береді. Күннің эклиптика бойымен өтетін көрінерлік қозғалысы – Жердің Күнді айнала шынайы қозғалысының көрінісі. Толығырақ »
Айдың және планеталардың серіктерінің қозғалысы. Тұтылулар. Планеталардың серіктері және Ай
Меркурий мен Шолпанда серіктер жоқ. Қалған планеталардың (Жерді қоспағанда) серіктері өз планеталарынан өлшеусіз кіші. Жердің бір ғана табиғи серігі бар, ол – Ай, бірақ ол Жердің өзімен салыстырғанда шамадан тыс үлкен. Ай диаметрі жағынан Жерден 4 есе ғана кіші. Юпитердің дискісінен аржағына тасаланатынын, не оның көлеңкесіне еніп тұратынын көруге болады. Толығырақ »
Джордано Бруно
Коперниктiң идеялары италиялық жазушы және (1548-1600 ) философ Джордано Бруномен қабылдады. Коперниктiң оның әрi кетiнiң өз батыл ойларында. Оны ол да күннiң жұлдызды бекiттi, бiзге ұқсас, бiрақ бiзден өте алыс. Оны жұлдыздар және өмiр ғаламшарлардың көбiне бар болатын ғаламшарлардың санның онында шексiз оқытты. Бұл шiркеу оқуларына әрi көбiрек қайшы келдi және оған деген сенiмдi түсiрді.
Толығырақ »
Сфералық астрономия
Сфера (грек.sphaira- шар), математикада – барлық нүктелері бір нүктеден (С. центрінен ) бірдей қашықтықта болатын тұйық бет. С. центрін оның кез-келген бір нүктесімен қосатын кесінді (сондай-ақ оның ұзындығы) С-ның радиусы деп аталады. С. бетінің ауданы: S= 4ПR , мұндағы R-C. Радиусы. С-мен шектелген әрі центрі бар кеңістіктің бөлігі шар деп аталады. Шардың көлемі: V=4/3ПR . Аналитикалық геометрия тұрғысынан С. 2ретті центрлік бетке жатады. Оның тік бұрышты координаттар жүйесіндегі теңдеуі ( x-a)+(y-b)+(z-c)=R түрінде жазылады, мұндағы a,b,c- C.центрінің координаттары ; с фералық геоиетрия, сфералық тригонометрия. Толығырақ »
Астрономиялық құралдар
Астрономиялық құралдар— астрономиялық бақылауларға және оларды өңдеуге арналған құрал-жабдықтар. Астрономиялық құбылыстарды бақылау аспаптарына (телескоптарға), бақылауға арналған көмекші құралдарға, жарық қабылдайтын және оны талдайтын аппаратураларға, уақыт құралдарына, лабораториялық құралдарға, көмекші есептеуіш машиналарға және демонстрациялық құралдарға топтап бөлуге болады. Толығырақ »
Астрономия
Астрономия (гректің astron –жұлдыз және nomos заң) – ғарыштың денелердің құрылысы, дамуы, олар құрайтын ғарыштық жүйелер және тұтас ғалам тұралы ғылым. Адам баласының өмірлік қажеттілігінің негізінде пайда болған ежелгі ғылымдардың бірі. Шығыс халықтарында б.з.б. 6 ғасырдың өзінде-ақ алғашқы астрономиялық түсініктер пайда болған. Ежелгі Қытай мен Вавилонда негізгі уақыт бірлігінен басқа экватордың эклиптикаға көлбеулігі, күн мен ай тұтылуының қайталану периоды (сарос) белгілі еді. Грекияда жердің шар тәрізділігі туралы ілім қалыптасты. Толығырақ »
Ампер Андре Мари (1775 — 1836)
Атақты француз ғалымы Андре Мари Ампер 1775 ж. Лион қаласында дүниеге келген. Оның әкесi Жан Жак Ампер өте бiлiмдi адам болған. Ешқашан мектепке бармағанына қарамастан, әкесiнiң жинаған кiтапханасын түгел оқып тауысып, үйде терең бiлiм алған. Лион академиясында математикадан алғаш рет 13 жасында баяндама жасаған. 18 жасында грек, латын, итальян тiлдерiн меңгерген, физика, жоғары математика, ботаника және әдебиет салаларында терең бiлiмдi болған. Ұлы француз революциясынан кейiн Ампер алғашында Лион қаласында, кейiннен Буржеде математика және физика пәндерiнiң мұғалiмi болып iстеген. Толығырақ »
Акустика
Акустика (грек тілінде άχούω, akustikos — естілетін, тыңдалатын) — физиканың ең төменгі жиіліктен (шартты түрде 0 Гц) ең жоғарғы жиілікке (1011-1013 Гц) дейінгі аралығын қамтитын серпімді тербелістер мен толқындардарды және олардың затпен өзара әсерлесуі мен түрліше қолданылуын зерттейтін саласы. Акустика — өте ерте заманнан белгілі. Толығырақ »
Квант физикасы
Квант физикасы туралы қазақша реферат
Физикада болған ең ұлы тоңкерiс ХХ ғасырдың бас кезiне дәл келедi. Тәжiрибеде байқалңған жылудың сәуле шығару (қызған дененің электромагниттiк толқындар шығаруы) спектрлерiне энергияның үлестiрiлу заңдылықтарын түсiндiру мүмкiн болмады. Максвеллдiң сан рет тексерiлген электромагнетизм заңдарын заттың қысқа электромагниттiк толқындар шығару проблемасына қолданбақшы болғанда, кенет «қарсылық керсеттi». Бұл заңдардың антеннаның радиотолқындар шығаруын тамаша сипаттауы және өз кезінде электромагниттiк толқындардың барын осы зандар негiзiнде алдын ала айтуы таңқаларлық едi. Толығырақ »
Ажыратқыштар. Олардың түрлері және жетектері
Ажыратқыштар. Олардың түрлері және жетектері туралы қазақша реферат
Ажыратқыш – тізбекті кез келген режімде ажырататын коммутациялық аппарат. Олардың турлері кестеде келтірілген Толығырақ »