‘География, Геология, Геодезия’ бөлімінің мұрағаты
Атмосфераға шығарылатын зиянды заттар
Атмосфераны ластайтын зиянды заттарға КЭС- тан түтінді газбен шығарылатын күл, азот пен күкірт тотығы жатады.КЭС- тан шығарылатын , атмосфераны ластайтын зиянды заттарды есептегендегі қосындыларының мәні кестеде көрсетілген.
КЭС пен ЖЭО қазандық үшін атмосфера ауасын ластайтын зиянды заттардың шоғырлануы мен түтін құбырлары қолданылады. Екібастұздағы азот пен күкірт тотықтарының ең көп шоғырлануы -0,467 мг/м³ — 0,048 мг/м³. Есептеу нәтижесінде Екібастұз ЖЭО бірге ГРЭС төрт сулы энергия кешенінің жалпы қуаттағы күлдің шоғырлануы 0,5ПДК – дан аспайды.
Толығырақ »
Судың физикалық қасиеттері
Адамның денесі, жүйке жүйесі су ішінде қандай күйге түсетінін түсіну үшін суың физикалық қасиеттерін білу қажет. Судың физикалық қасиеттерінің адам денесіне және әр түрлі ағзаларына тигітені жағымсыз әсерлерін есте сақтаған жөн.
Судың физикалық қасиетінің өзіне тән ерекшелігі бар. Оны салыстырып қарасақ, ауа кеңістігінен өте көп айырмашылығы байқалады.
Судың жабысқақтығы. Су өте майда бөлшектерден тұрады, бір-бірімен жанаса, бірде жақындасып, бірде аыраса, ығыстырыла отырып, қою ағынды затқа (масса) айналады. Су бөлшектері қимылдай бастағанда шапшаң қозғалуға ішкі кедергі арқылы әсер етеді. Кедергінің пайда болуы судың ұсақ бөлшектерінің жабысқақтығына байланысты.
Толығырақ »
Географиядан өткізілетін сыныптан тыс жүргізілетін жұмыстардың түрлері
География пәнінен жүргізілетін сыныптан тыс жұмыстар мектептегі оқу-тәрбие жұмысының құрамдас бөлігі болып табылады. Өйткені ол оқушылардың бос уақытын тиімді ұйымдастыруға негіз болып, аса маңызды оқу-тәрбиелік міндет атқарады. Географиядан жүргізілетін сыныптан тыс жұмыстардың қатарына:
— географиядан факультативтік сабақтар, апталықтар ұйымдастыру;
Толығырақ »
Литосфера қабатындағы өзгерістер
Адамдар және олардың шаруашылығы жер бетіне тікелей және жанама зор ықпалын, әсерін тигізіп келеді. Егерде жылына ауаға дүниежүзі бойынша 1 млрд тоннна деңгейінде антропогендік заттектер, гидросфераға шамамен 15 млрд тонна ластанғыштар енгізіліп отырса, жерге түсетін техногенді қалдықтардың мөлшері 90 млрд тонна. Кейбір ғылыми мәліметтерге сүйенетін болсақ, ХХ ғасырдың 90-шы жылдарының аяғында жерде жинақталған қалдықтар көлемі 4000 млрд тоннаға дейін көтерілген.
Толығырақ »
Озонның орналасуы және оның қызметі
Ауада әрқашан озон бар, жердің бетінде оның концентрациясы жалпы алғанда 10-6%. Озон атмосфераның жоғарғы қабатында атомды оттектен күн сәулесінің әсерінен химиялық реакция нәтижесінде пайда болады. Озон қабаты стратосферада орналасқан. Полюстардан 7-8 км, экватордан 17-18 км-ден 50 км-ге дейін жетеді. Озон қабат жерден 22-24 км жерде өте қалың.
Толығырақ »
Ұлы географиялық ашылымдар
Ұлы географиялық ашылымдар Европаның шаруашылық өміріне терең өзгерістер енгізді. “Дүние Жүзілік рыноктың шұғыл кеңеюі,- деп жазды Маркс,- айналысқа түскен товарлардың алуан түрде көбеюі, Азия өнімдері мен Америка қазынасына иелік етуге ұмтылған Европа ұлттарының арасындағы бәсекешыластық, отарлық система – міне осының бәрі өндірістің феодалдық шеңберінің бұзылуына елеулі түрде әсер етті”. Толығырақ »
Европадағы ұлы географиялық ашылымдардың нәтижелері
“Америкада алтын мен күміс кендерінің ашылуы , жергілікті халықты құрту, құлдыққа сатып, рудниктерге тірідей жерлеу, Ост-Индияны басып алып, талап-тонау жөніндегі алғашқы қадамдар , Африканы қара түстілерді аулайтын қорыққа айналдыру- өндірістің капиталистік заманының таң шапағы міне, осындай болды. Бұл идиииялық процестер – капиталдың алғашқы қорлануының басты кезеңдері ғана”. Толығырақ »
1550-1650 жылдардағы географиялық ашылымдардар
Жоғарыда баяндалған саяхаттар мен ашылулар батыс европалықтардың Европадан тыс жерлерге енуінің алғашқы және аса маңызды кезеңі болып табылды. Толығырақ »
Мексика мен Перуді, Испанияны жаулап алуы
Алтын, кейде құл іздеген испандықтар Кариб теңізі аралдарында орын тепкен соң Мексика шығанағының төңірегіндегі континентальдық аймақтарға экспедициялар жіберіп тұрды. Бұдан кейін шығанақтан оңтүстікке қарай орналасқан елдерді жаулап алуға кірісті. Бұл аймақтарды – Мексика мен Перуді – екі үлкен ірі тайпалық бірлестіктер:Мексиканы ацтектер басқарған, ал Перуді инкалар басқарған тайпалар мекендеді. Толығырақ »
Индияға апратын батыс жолының ашылуы және жер шарын алғаш рет айланып шығу саяхаты
Тарихшылар әдетте Колумбтың алғашқы саяхатына таңып жүрген және тегінде Колумбтың өз алдына онан кейінгі саяхаттарында қойған мақсаты- Индияға апаратын батыс жолын ашу, оның алғашқы сапарынан кейін 30 жылдай уақыт өткеннен соң ашылды. Оңтүстік Американың Шығыс жағалауын ашып, оны зерттеу жұмыстары осы міндеттің шешілуімен тығыз байланысты болды. Бразилияны, сірә, Испания және Португалия теңізшілері 1498-1499 жылдары бір мезгілде ашса керек. Алонсо Охедының қол астында испандық экспедицияға қтысып, Бразилияның солтүстік жағалауының әжептәуір көп жерінен өткеннен итальяндық космограф Америго Веспуччи, сол кездің өзінде-ақ бұл жерді континент деп таныған еді.(6- 35 б.) Толығырақ »